تاثیر سن و تعداد دفعات جفت گیری قبلی نر در میزان باروری ماده ها و رشد و نمو نتاج در کفشدوزک cheilomenes sexmaculata fabricius (col.: coccinellidae)

تاثیر سن و تعداد دفعات قبلی جفت گیری جنس نر بر میزان باروری و زادآوری ماده های باکره هم سن (10 روزه) و هم چنین رشد و نمو نتاج آن ها در کفشدوزک شکارگر cheilomenes sexmaculata fabricius در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±5/27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 60-50 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت در شبانه روز) مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج، پارامترهایی از قبیل مدت زمان جفت گیری، تعداد تخم گذاشته شده به ازای هر ماده، درصد تفریخ تخم، دوره رشد و نمو کل مراحل نابالغ و هم چنین وزن نتاج تحت تاثیر سن نر (5، 15 و 30 روزه) قرار گرفت. کوتاه ترین مدت زمان جفت گیری با 7/130 دقیقه مربوط به نرهای 5 روزه بود ولی بالاترین میزان تخم ریزی و درصد تفریخ تخم (به ترتیب 64/348 تخم و 29/89 درصد) با اختلاف معنی داری مربوط به ماده های جفت شده با نرهای 30 روزه بود. کوتاه ترین طول دوره رشدی مراحل نابالغ با 51/10 روز و سنگین وزن ترین نتاج (06/8 میلی گرم برای نرها و 11 میلی گرم برای ماده ها) مربوط به نتاجی با پدر 30 روزه بود. در آزمایش تاثیر تاریخچه جفت گیری جنس نر نیز مشخص شد که مشخصه هایی نظیر تاخیر در شروع جفت گیری، درصد تفریخ تخم، طول دروه رشد و نمو مراحل نابالغ، درصد مرگ و میر کل و وزن نتاج ماده تحت تاثیر تیمارها (نرهای هم سن 13 روزه باکره، یک، 5 و 10 بار جفت گیری کرده) قرار می گیرند. طبق نتایج، بیشترین زمان تاخیر در شروع جفت گیری (4/3 دقیقه) و کمترین درصد تفریخ تخم (1/70 درصد) متعلق به نرهایی با بیشترین تجربه آمیزش قبلی بود. کمترین زنده مانی نتاج (33/73 درصد) مربوط به نرهای 5 بار جفت گیری کرده و سبک وزن ترین نتاج ماده (84/9 میلی گرم) مربوط به پدرهایی بود که قبل از شروع آزمایش 10 بار تجربه جفت گیری داشتند. به نظر می رسد، افزایش سن در نرهای باکره (به عنوان فاکتور افزاینده) و تعداد جفت گیری های قبلی نر (به عنوان فاکتور کاهنده) نه تنها موجب تغییر در باروری و زاداوری ماده ها می شوند، بلکه بر روی سرعت رشد و نمو و میزان مرگ و میر در نتاج نیز موثرند. هم چنین دو آزمایش تاثیر دما (20، 24، 28 و 30 درجه سلسیوس) و جیره غذایی (تخم پروانه آرد، شته جالیز و پسیل معمولی پسته) بر بیولوژی و پارامترهای جدول زندگی این شکارگر نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش تاثیر جیره غذایی نشان داد که بیشترین تخم ریزی و کوتاه ترین دوره رشدی مربوط به کفشدوزک های پرورش یافته بر روی شته جالیز بود. اگرچه دوره رشد و نمو این کفشدوزک بر روی تخم پروانه آرد نسبت به پسیل معمولی پسته کوتاه تر بود، ولی کمترین تخم ریزی بالغین مربوط به جیره تخم پروانه آرد بود. همچنین آزمایش تاثیر دما مشخص کرد که این کفشدوزک با تغذیه از تخم پروانه آرد، در دمای 28 درجه سلسیوس دارای دوره رشد و نمو کوتاه تر (نسبت به دماهای 20 و 24 درجه) و میزان مرگ و میر کمتر (نسبت به دمای 32 درجه) می باشد.